K. Μουδάτσος στην «Π»: «Ένα έργο τέχνης έχει πολλούς αποδέκτες»

Παιδεία, Χρόνος, Μνήμη, Aρμονία αποτελούν τα κυρίαρχα θέματα στη δουλειά του Κωστή Μουδάτσου, ο οποίος παρουσιάζει έργα των τελευταίων ετών στη Βασιλική του Αγίου Μάρκου από την ερχόμενη Παρασκευή 10 ως τις 31 Ιανουαρίου

 

Παιδεία, Χρόνος, Μνήμη, Aρμονία αποτελούν τα κυρίαρχα θέματα στη δουλειά του Κωστή Μουδάτσου, ο οποίος παρουσιάζει έργα των τελευταίων ετών στη Βασιλική του Αγίου Μάρκου από την ερχόμενη Παρασκευή 10 ως τις 31 Ιανουαρίου.

«Τα μεγάλα έργα κατά την άποψή μου δεν στέλνουν μηνύματα.

Συγκροτούν ένα κόσμο ιδεών, υποβάλλουν σε κρίση το κοινωνικό περιβάλλον, ανταπαντούν στην πρόκληση της ιστορίας των αισθητικών αξιών και φέρνουν στο φως ένα κόσμο που με τη σειρά του καλείται να φωτίσει ο αποδέκτης θεατής», αναφέρει ο ίδιος στην «Π».

Η συνέντευξή του έχει ως εξής:
Οι επισκέπτες μιας έκθεσης μπορούν να χωριστούν σε μυημένους και μη; Τι προσφέρει σε ένα καλλιτέχνη το σχόλιο που προέρχεται από ένα απαίδευτο μάτι;

«Οι επισκέπτες μιας έκθεσης είναι εκ των πραγμάτων άτομα που ανήκουν σε διαφορετικές κατηγορίες. Άλλοι είναι εκείνοι που προσέρχονται για λόγους κοινωνικούς και πολύ λίγο ενδιαφέρονται για το περιεχόμενο και την ουσία του καλλιτεχνικού προϊόντος. Άλλοι, και αυτοί είναι οι περισσότεροι, που χωρίς να διαθέτουν εμπειρία και ειδικές γνώσεις προσπαθούν να προσεγγίσουν το έργο τέχνης, με ερωτήσεις και σχόλια παντός είδους.

Eπιθυμούν μια ξενάγηση στο περιεχόμενο του έργου και προσπαθούν να ερμηνεύσουν το κίνητρο του καλλιτέχνη. Έτσι, τους δίνεται η ευκαιρία να μυηθούν με την παρουσία τους που καλείται να αφυπνίσει το μη ιδιαιτέρως παιδευμένο μάτι και να το βοηθήσει βήμα – βήμα να εξοικειωθεί με το αντικείμενο.

Τέλος, είναι εκείνοι που παρακολουθούν συστηματικά τις εκθέσεις, έχουν κριτική ικανότητα, καλλιεργημένο μάτι και υψηλές αισθητικές αναζητήσεις. Επιπλέον, ίσως είναι σε θέση να γνωρίζουν λίγο έως πολύ την πορεία της ζωγραφικής και την εξέλιξη της.

Υπάρχει η άποψη ότι ο καλλιτέχνης μέσα από το έργο του στέλνει ένα συγκεκριμένο μήνυμα. Αυτό δεν ισχύει πάντα. Ο θεατής καλείται να κάνει την προσωπική του ανάγνωση με βάση την εγκύκλια παιδεία και τα βιώματα του. Έτσι, ένα έργο τέχνης έχει πολλούς αποδέκτες με προοπτική να συγκινήσει, να τέρψει ή και να προβληματίσει.

Τα μεγάλα έργα κατά την άποψη μου δεν στέλνουν μηνύματα. Συγκροτούν ένα κόσμο ιδεών, υποβάλλουν σε κρίση το κοινωνικό περιβάλλον, ανταπαντούν στην πρόκληση της ιστορίας των αισθητικών αξιών και φέρνουν στο φως ένα κόσμο που με τη σειρά του καλείται να φωτίσει ο αποδέκτης θεατής».

Στο Ηράκλειο
Εκθέτετε τα έργα σας εκτός των ελληνικών ορίων και στο Ηράκλειο δεν έρχεστε συχνά. Πώς κρίνετε το πολιτιστικό γίγνεσθαι του τόπου καταγωγής σας;

«Στο Ηράκλειο τα τελευταία χρόνια συντρέχουν αξιοσημείωτα γεγονότα στο χώρο του πολιτισμού. Σημαντική είναι η παρουσία – δράση ζωγράφων, αγιογράφων εικαστικών με υψηλές προσδοκίες. Μουσικά, θεατρικά σχήματα, ιδιωτικά μουσεία εικαστικών τεχνών. Η παρούσα πολιτιστική αρχή του Δήμου Ηρακλείου έχει να παρουσιάσει ένα πολύ αξιόλογο έργο.

Εκτός από τις πλούσιες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις που παρουσιάζει κάθε χρόνο, διέσωσε με υπευθυνότητα έργα σημαντικών ζωγράφων που βρισκόταν χρόνια στις αποθήκες του δήμου και δρομολόγησε επιτέλους την πολυπόθητη πινακοθήκη στο μέγαρο Κοθρή. Το πολιτιστικό κέντρο με καλλιτεχνικό διευθυντή το Μύρωνα Μιχαηλίδη, υπόσχεται πολλά.

Παραστάσεις, συναυλίες από σύνολα και ορχήστρες, με συντελεστές ευρωπαϊκού επιπέδου. Όλα αυτά με κάνουν να πιστεύω πως υπάρχει μετά από χρόνια μια αναγέννηση στο χώρο των γραμμάτων και των τεχνών, που δεν θα κάνει μόνο τους φιλότεχνους να χαίρονται, αλλά θα δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για την μύηση και καλλιέργεια των νέων στις τέχνες. Εκείνο που θα παραμείνει πάντα ζητούμενο θα είναι η ανάδειξη και συντήρηση των μνημείων όσα απομένουν ακόμη από μια πόλη που χάθηκε για πάντα».

Η μυθολογία και γενικότερα η ιστορία της Ελλάδας έχουν έντονη επιρροή στα έργα σας. Ποιο είναι το μήνυμα που θέλετε να στείλετε;

«Ελληνική μυθολογία. Η λέξη μύθος (αναγραμματιζόμενη μας δίνει τη λέξη “θυμός” = ψυχή) έδωσε τροφή για την ανάπτυξη της φιλοσοφίας, η οποία γέννησε με τη σειρά της νέους μύθους.

Είμαι πρωτίστως αναγνώστης της ελληνικής ιστορίας των Γραμμάτων και με την έννοια αυτή επέμεινα στον εικαστικό αντίκτυπο του εβδόμου βιβλίου της πολιτείας και δη στο μύθο του Σπηλαίου, όπου ο Πλάτων αποκρυσταλλώνει σε τέσσερα επάλληλα επίπεδα τη γνώση – επίγνωση των όντων με πρωταγωνιστή έναν δεσμώτη, που πασχίζει να πορευτεί από το σκότος (στα έγκατα του σπηλαίου) στο φως, από τις σκιές (που θεωρεί στα τοιχώματα του σπηλαίου ως κατώτατη γνωστική στάθμη) στα όντως όντα που περιλούζει το φως, και εφεξής στις «ιδέες» το κορυφαίο επίτευγμα της ελληνικής φιλοσοφίας.

Στην ίδια προοπτική «διαβάζω» το δάπεδο της θόλου της Επιδαύρου, το οποίο αναπαριστά με γεωμετρική διάνοια το ηλιοκεντρικό σύστημα του κόσμου.

Στο δάπεδο εμφανίζονται ο Ήλιος, οι πλανήτες, οι φάσεις της σελήνης και ο Μέγας Ενιαυτός που συνδέεται με το φαινόμενο της μετάπτωσης των ισημεριών που παρατηρείται κάθε 26.000 χρόνια. Μελετώντας την ελληνική γραμματολογία θα βρούμε τα αρχέτυπα του σύγχρονου ευρωπαϊκού πνεύματος. Δεν αρκεί μόνο να είμαστε υπερήφανοι γι αυτό, οφείλουμε να μελετούμε και να γνωρίζουμε κάποια πράγματα για την καταγωγή τους».

Πού θα σας ενδιάφερε να εστιάσετε τη δουλειά σας το επόμενο διάστημα;

«Θα συνεχίσω την έρευνα μου και θα αναζητήσω νέους τρόπους έκφρασης αφού η σύγχρονη τεχνολογία μας δίνει τη δυνατότητα και τα υλικά να πειραματιστούμε σε νέες φόρμες, πάντα στο ίδιο ιδεολογικό περιεχόμενο που εμπεριέχει τις προσδοκίες και τα οράματα μου».

Ξεχωριστός εικαστικός

Ο Κωστής Μουδάτσος γεννήθηκε στο Ηράκλειο, ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Σπούδασε νομικά και έκανε μεταπτυχιακά στη Γαλλία όπου και φοίτησε στη Σχολή Καλών Τεχνών στη Λωρραίνη.

Έχει πραγματοποιήσει 18 ατομικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Εκπροσώπησε την Ελλάδα στο festival transMeditteranee στο Palais de congres στην Grass (Κυανή Ακτή) και πλαισίωσε εικαστικά τη διημερίδα που οργανώθηκε στη villa kerylos από το πανεπιστήμιο της Νίκαιας με θέμα τον ελληνικό πολιτισμό με συμμετοχή συνέδρων από όλη την Ευρώπη. Έχει επίσης συμμετάσχει σε σημαντικές ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα, Ευρώπη και U.S.A.

Κατερίνα Μυλωνά
Πατρίς Ηρακλείου